Ο Άγιος Σπυρίδων γεννήθηκε περί το 270 στο τώρα κατεχόμενο χωριό Άσσια της Κύπρου. Στα νεανικά του χρόνια ζούσε ως απλός αλλά ενάρετος βοσκός. Παντρεύτηκε και απόκτησε μια κόρη, την Ειρήνη. Μετά τη χηρεία του ασπάσθηκε το μοναχικό βίο, μελέτησε πολύ, απόκτησε μεγάλη σοφία και χάρη στις θρησκευτικές του αρετές έγινε Επίσκοπος της Τριμυθούντας και υπήρξε πολέμιος του Αρειανισμού. Έλαβε μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας το 325 που συγκάλεσε ο Μέγας Κωνσταντίνος.
Μάλιστα θαυματούργησε, προσπαθώντας να αντικρούσει τον αιρεσιάρχη Άρειο, ο οποίος διέδιδε ότι ο Χριστός δεν είναι Υιός του Θεού, αλλά δημιούργημα του Θεού, αμφισβητώντας το θεμελιώδες για τον Χριστιανισμό δόγμα της Αγίας Τριάδας. Για να αποδείξει το αβάσιμο των δοξασιών του Αρείου, έβαλε το αριστερό χέρι στην τσέπη του κι έβγαλε ένα κεραμίδι. Δείχνοντάς το στους παρισταμένους στη Σύνοδο, με το δεξί του χέρι έκανε το σημείο του σταυρού και είπε:
– «Εις το όνομα του Πατρός». Οι πατέρες που παρακολουθούν τη σκηνή, συγκλονίζονται κυριολεκτικά. Γιατί με τις λέξεις του Σπυρίδωνα, η φωτιά με την οποία ψήθηκε το κεραμίδι ανέβηκε προς τα πάνω.
– «Και του Υιού», πρόσθεσε. Τότε το νερό με το οποίο ζυμώθηκε το κεραμίδι, έτρεξε προς τα κάτω.
– «Και του Αγίου Πνεύματος» συμπλήρωσε και το χώμα έμεινε στο χέρι του.
Και αμέσως μετά απευθυνόμενος στους παρισταμένους συνοδικούς είπε:
– Αδελφοί και πατέρες μου, όπως το κεραμίδι αποτελεί ένα πράγμα μιας ουσίας και μιας φύσεως, αλλά είναι τρισύνθετο – φωτιά, νερό, χώμα – έτσι κι ο Άγιος Θεός. Αν και δεν πρέπει να παρομοιάσουμε την Άκτιστο και Υπερούσια αυτή Φύση με κτιστό και φθαρτό δημιούργημα, εν τούτοις για να κάνουμε τα ακατάληπτα καταληπτά, – ας μας συγχωρήσει το άπειρο έλεός Του – λέμε και τονίζουμε: Ο Θεός είναι ένας κατά την ουσία και τη φύση. Αλλά κατά τα πρόσωπα ή τις υποστάσεις είναι Τριαδικός: Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα. Είναι το λεγόμενο «Θαύμα της Κεράμου», το οποίο αποδίδεται στον Άγιο Σπυρίδωνα.
Μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου, ο γιος του Κωνστάντιος, ήταν φίλα προσκείμενος στον Αρειανισμό. Ενώ βρισκόταν στην Αντιόχεια αρρώστησε σοβαρά, χωρίς ελπίδα να γιατρευθεί. Μετά από όραμα του αυτοκράτορα, ο Άγιος εκλήθη στο ανάκτορο μαζί με τον μαθητή του Άγιο Τριφύλλιο. Μόλις έφθασε στο προσκέφαλο του βασιλιά, τον θεράπευσε από την σωματική ασθένεια, εφιστώντας του την προσοχή για την ψυχική του υγεία, η οποία κινδύνευε από την λοιμική των αιρέσεων. Ο αυτοκράτορας τον γέμισε δώρα και χρυσό, που ο Άγιος μοίρασε στο λαό του στην Κύπρο.
Ο Άγιος ζούσε με την προσδοκία της μελλούσης ζωής. Τελούσε συνεχώς τη Θεία Λειτουργία σα να βρισκόταν ήδη ενώπιον του θρόνου του Θεού, μαζί με τους χορούς των Αγγέλων και των Αγίων. Μία ημέρα, την ώρα που λειτουργούσε, χωρίς να υπάρχουν πιστοί, είπε το «Ειρήνη πάσι», και ο υποτακτικός του άκουσε την φωνή του χορού των Αγγέλων να απαντά «Και τω πνεύματί σου». Η προσευχή του ήταν συνεχής. Κάποτε, μάλιστα, το καντήλι στο ναό πήγαινε να σβήσει από έλλειψη ελαίου. Και τότε ο Άγιος ζήτησε από το Θεό να ευλογήσει και η καντήλα ξεχείλισε. Το λάδι που συγκεντρώθηκε φώτισε το ναό για πολλές μέρες.
Ο Άγιος παρέδωσε ειρηνικά την ψυχή του στον Κύριο στις 12 Δεκεμβρίου 348, σε ηλικία 78 ετών.
